დაფიქსირდა ახლო აღმოსავლეთის კორონავირუსის აფეთქება - როგორია ვირუსის გავრცელების საფრთხე მსოფლიოში?

ბოლო 3 კვირაა, საქართველოში კორონავირუსი დომინანტური ვირუსია

საქართველოში კორონავირუსი კვლავ აქტიურად ცირკულირებს. ამის შესახებ საზოგადოებრივ მაუწყებელთან საუბარში იაშვილის კლინიკის სამედიცინო დირექტორმა ივანე ჩხაიძემ განაცხადა.„თუ გადავხედავთ ბოლო მონაცემებს, რომლებსაც დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრი გვაწვდის, ბოლო 3 კვირის განმავლობაში კორონავირუსი წარმოადგენს დომინანტურ ვირუსს. ანუ ის მონაცემები, რაც ლაბორატორიულად დადასტურებულ შემთხვევებს ეხება, მიუთითებს იმაზე, რომ ყველაზე მეტი რაოდენობით ახლა ქვეყანაში კორონავირუსი ფიქსირდება,“ - განაცხადა ჩხაიძემ და აღნიშნა, რომ კორონავირუსის ასეთი სიჭარბე მიმდინარე სეზონისთვის ტიპიური არ არის და მისი გავრცელების ალბათობა ზამთრის პერიოდში ყველაზე მაღალია. ივანე ჩხაიძის განცხადებით, გრიპის ბოლო შემთხვევა ქვეყანაში ივლისის დასაწყისში დაფიქსირდა, რაც ასევე უჩვეულოა. ამასთან, ივანე ჩხაიძის თქმით, ყველა ვირუსი, რომელიც ახლა ქვეყანაში ცირკულირებს, ძირითადად მსუბუქად მიმდინარეობს და სასუნთქი სისტემის მცირე დაზიანებას იწვევს - ესაა ხველა, დაბალი ტემპერატურა, ცხვირიდან გამონადენი და ა.შ. ეს არაა ვირუსები, რომლებსაც სერიოზული გართულებების გამოწვევა შეუძლია.

ჯანმო COVID-19-ის შემთხვევების ზრდაზე საუბრობს და მთავრობებს ვაქცინაციის გააქტიურებისკენ მოუწოდებს

COVID-19 კვლავ ჩვენთანაა და ყველა ქვეყანაში ვრცელდება. ამის შესახებ ჟენევაში ჟურნალისტებთან საუბარში ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის წარმომადგენელმა მარია ვან კერკჰოვემ განაცხადა. მისი თქმით, ინფექციის ახალი ტალღები დარეგისტრირდა ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკაში, ევროპასა და წყნარი ოკეანის რეგიონის დასავლეთ ნაწილში. „84 ქვეყანაში არსებული ჩვენი სისტემის მონაცემები აჩვენებს, რომ SARS-CoV-2-ის ტესტებზე დადებითი პასუხები პროცენტულად მატულობს,“ - განაცხადა მან და აღნიშნა, რომ ევროპაში ეს მაჩვენებელი 20%-ს აჭარბებს, თუმცა რეალურად ის შესაძლოა 2-დან 20-ჯერ მეტი მასშტაბის იყოს.ჯანმოს წარმომადგენლის თქმით, ინფექციების გავრცელების ასეთი მაღალი ტემპები ჩრდილოეთ ნახევარსფეროსთვის დამახასიათებელი არ არის, რადგან რესპორატორული ვირუსების აქტიური ფაზა დაბალ ტემპერატურაზე მოდის. „ბოლო თვეებში, წელიწადის დროისგან დამოუკიდებლად, ბევრ ქვეყანაში COVID-19-ის აფეთქებაა. მათ შორისაა ოლიმპიური თამაშები, სადაც სულ მცირე 40 სპორტსმენი დაინფიცირდა,“ - აღნიშნა ვან კერკჰოვემ.ვირუსის გავრცელებასთან ერთად მატულობს უფრო მძიმე შტამის წარმოშობის საფრთხე.მიუხედავად ჰოსპიტალიზაციის შედარებით დაბალი მაჩვენებლებისა, ჯანმო სახელმწიფოებს მოუწოდებს, გააქტიურონ ვაქცინაციის კამპანიები და მაღალი რისკის ადამიანები 12 თვეში ერთხელ აცრან.

COVID-ის შტამების ჯგუფი FliRT-ი მსოფლიოში დომინანტი გახდა

ჯანმრთელობის მსოფლიო ორგანიზაციის მონაცემებით, COVID-19-ის ვარიანტების ახალი ჯგუფი სახელწოდებით FliRT მთელი მსოფლიოს მასშტაბით დომინანტი გახდა. LiRT არის ომიკრონის ოჯახის ქვევარიანტების ჯგუფი. სავარაუდოდ ისინი, წარმოიქმნა  JN.1-ის ქვევარიანტიდან, უფრო კონკრეტულად, მისი განშტოება JN.1.11.1.-დან. ამასთან, დიდი ბრიტანეთის ჯანდაცვის სისტემის წარმომადგენლებმა განაცხადეს, რომ აუცილებელია მეტი მონაცემი იმის გასარკვევად, რამდენად სერიოზული და გადამდები შეიძლება იყოს ახალი ვარიანტები. იზრდება თუ არა Covid-19-ის შემთხვევები მსოფლიოში? ჯანმოს ბოლო ანგარიშის თანახმად, მაისში შემთხვევების რაოდენობა წინა თვეებთან შედარებით შემცირდა.ამასთან, ზოგიერთ ქვეყანაში შემთხვევების რაოდენობა იზრდება. მაგალითად ინგლისში მაისსა და ივნისში კოვიდ-დადებითი ანალიზების სტატისტიკა გაიზარდა. ასეთივე სურათია ევროპის რამდენიმე სხვა ქვეყანაშიც. შემთხვევების რაოდენობა იზრდება აშშ-შიც. 22 ივნისის მონაცემებით, ერთი კვირის ჭრილში, დადებითი პასუხების სტატისტიკა 1,4%-ითაა გაზრდილი. რაც შეეხება FliRT-ის ვარიანტების სიმპტომებს, ისინი ისეთივეა, როგორიც COVID-19-ის სხვა ტიპებისთვისაა დამახასიათებელი. ჯანმოს მონაცემებით, სიმპტომები, როგორც წესი, თავს იჩენს დაინფიცირებიდან 5-6 დღეში და 1-დან 14 დღემდე გრძელდება. ყველაზე გავრცელებული სიმპტომებია ცხელება, ყელის ტკივილი. შესაძლოა, აღინიშნოს კუნთებისა და სახსრების ტკივილი, სურდო, თავის ტკივილი, თავბრუსხვევა და სხვა.  ეფექტიანია თუ არა არსებული ვაქცინები FliRT-ის ვარიანტების წინააღმდეგ? სპეციალისტების თქმით, დიდი ალბათობით, ვაქცინებმა ადამიანები კორონავირუსის ამ სახეობებისგანაც უნდა დაიცვას.ამასთან, ევროკავშირისა და აშშ-ს პოზიციაა, რომ უნდა შეიქმნას ახალი ვაქცინები. 

რატომ არ ინფიცირდება ზოგიერთი ადამიანი კოვიდ-19-ით - ახალი კვლევა

ბრიტანელმა მეცნიერებმა ახალი სამეცნიერო კვლევის შედეგად აღმოაჩინეს, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი ადამიანი კოვიდ-19-ის ზეგავლენის ქვეშ იმყოფებოდა, ზოგიერთ ადამიანს ეს ვირუსი ერთხელად არ შეხვედრია.კვლევის ავტორები ამტკიცებენ, რომ ამ ადამიანების ცხვირში არსებულმა გარკვეულმა უჯრედებმა ვირუსი მანამდე „შეამჩნიეს,“ ვიდრე ის გავრცელდებოდა, ამასთან, მათ ორგანიზმში არსებული გენის HLA-DQA2-ის დონე ვირუსის შეღწევამდე საკმაოდ მაღალი იყო. კვლევა დიდ ბრიტანეთში, ლონდონის საიმპერიო კოლეჯის მეცნიერებმა ჩაატარეს. მათ აღმოაჩინეს, რომ ადამიანების გარკვეულ ნაწილს ჰქონდა უნიკალური იმუნური რეაქცია, რომელმაც ისინი, ვირუსის ორგანიზმში შეღწევის შემდეგ, დაავადების შემდგომი განვითარებისგან დაიცვა.  კვლევის შედეგების თანახმად, რომელმაც გააანალიზა ადამიანების მონაცემები ვირუსთან კონტაქტამდე და კონტაქტის შემდეგ, ამ ადამიანების ცხვირის ლორწოვან გარსში არსებული იმუნური პასუხი ახდენს ვირუსის იდენტიციფირებას და მას დამაგრების საშუალებას არ აძლევს. მეცნიერების თქმით, ამ ადამიანების ცხვირში, ვირუსთან კონტაქტის შემდეგ, წარმოიქმნა სპეციფიკური იმუნური რეაქციები, რომლებიც მანამდე არასდროს დაფიქსირებულა.მკვლევრები ვარაუდობენ, რომ დაინფიცირებამდე ორგანიზმში გენის HLA-DQA2-ის მაღალი დონე ასევე ეხმარება ადამიანებს, რომ მათ ორგანიზმში ინფექცია არ გავრცელდეს. 

გართულების და გარდაცვალების რისკები კოვიდის გადატანიდან მესამე წელსაც ფიქსირდება - ახალი კვლევა

უახლეს კვლევაში, რომელიც ჟურნალ Nature Medicine-ში გამოქვეყნდა, მეცნიერებმა წარმოადგინეს იმ ადამიანების მონაცემები, რომლებმაც კოვიდ-19 მძიმე ფორმებში გადაიტანეს. მათზე დაკვირვება დიდი ხნის განმავლობაში მიმდინარეობდა. დაკვირვების შედეგად მოპოვებული მონაცემები მკვლევარებმა იმ ადამიანების მონაცემებს შეადარეს, რომლებსაც ანამნეზში არ აქვთ გადატანილი კორონავირუსი. კვლევის მიზანი იყო კოვიდ-19-ის შედეგების და გარდაცვალების რისკის შეფასება.კვლევის პროცესში მეცნიერებმა გააანალიზეს ისეთი სიმპტომები, როგორიცაა ჩივილები ფიზიკური დატვირთვის შემდგომ, ქოშინი, ნევროლოგიური დარღვევები, მაგალითად ყურადღების კონცენტრაციის პრობლემები და სხვა არაერთი სიმპტომი, რომლებიც ორგანოების ყველა სისტემას ემუქრება. აღნიშნული სიმპტომები გავლენას ახდენს სიცოცხლის საერთო ხარისხზე. მართალია, დაკვირვების შედეგად აღმოჩნდა, რომ სიმპტომები გამოჯანმრთელებიდან ერთი წლის თავზე შემცირებულია, თუმცა კოვიდ-19-ის მძიმე ფორმების შემთხვევაში, ისინი ორ წელზე დიდი ხნის განმავლობაში შენარჩუნდა.სამწლიან კვლევაში, რომელშიც 135 ათასი ადამიანი იღებდა მონაწილეობას, პანდემიის იმ პერიოდში დაინფიცირებულებს ეხება (2020 წლის მარტიდან დეკემბრამდე), როცა თავდაპირველი შტამი იყო გავრცელებული და მისი საწინააღმდეგო ვაქცინა ჯერ არ არსებობდა.კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ იმ ადამიანებს შორის, რომლებიც კოვიდისგან გამოჯანმრთელდნენ და არ დასჭირდათ ჰოსპიტალიზაცია, პირველადი დაინფიცირებიდან ერთი წლის თავზე გარდაცვალების რისკი უმნიშვნელო იყო.იმ ადამიანებს კი, რომლებსაც ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდათ, გარდაცვალების რისკი სამი წლის თავზეც კი შედარებით მაღალი იყო. ამავე პერიოდში მნიშვნელოვნად შემცირდა, თუმცა მაინც შენარჩუნდა სიმპტომების განვითარების საფრთხეები. ამ რისკების ჩენარჩუნების მექანიზმი ამ დრომდე უცნობია, თუმცა წინა კვლევებზე დაყრდნობით, შესაძლოა ამ მექანიზმს საფუძვლად ედოს გენეტიკური ან სხვა თანმდევი დაავადებები. მთლიანობაში, კვლევამ აჩვენა, რომ SARS-CoV-2-ით პირველადი დაინფიცირებიდან სამი წლის განმავლობაში გარდაცვალების რისკი შემცირდა, თუმცა მაინც საკმაოდ მაღალ ნიშნულზე შენარჩუნდა იმ ადამაინებისთვის, რომლებსაც კოვიდ-19-ის რთული ფორმა განუვითარდათ და ჰოსპიტალიზაცია დასჭირდათ. დაკვირვების სამი წლის განმავლობაში არ გამოვლენილა ისეთი გართულება, რომლის შესახებაც მანამდე უცნობი იყო.