„მოსალოდნელია დავის დასრულება კომპანიის სასარგებლოდ, ვიდრე პირიქით“ - აღნიშნულია "ავერსი-ფარმას" ინდივიდუალურ ფინანსურ და მმართველობის ანგარიშგებაში, რომელიც 2024 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობას ასახავს და რამდენიმე კვირის წინ გამოქვეყნდა. აღნიშნულის შესახებ დოკუმენტში კონკურენციისა და მომხმარებლის დაცვის სააგენტოს გადაწყვეტილების კონტექსტშია ნათქვამი.„საქართველოს კონკურენციისა და მომხმარებლის დაცვის სააგენტომ, ფარმაცევტულ სექტორში, 4 კომპანია კონკურენციის საწინააღმდეგო ქმედების გამო დააჯარიმა. საკითხი ეხება ონკოლოგიური მედიკამენტების სახელმწიფო დაფინანსების პროგრამის ფარგლებში, „კონკურენციის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-7 მუხლის (შეთანხმებული ქმედება) დარღვევის ფაქტს. სააგენტოს გადაწყვეტილებით, 2021-2023 წლებში (აგვისტოს ჩათვლით), 4 კომპანიის მიერ ადგილი ჰქონდა ონკოლოგიური მედიკამენტების სახელმწიფო დაფინანსების პროგრამის ფარგლებში შეთანხმებულ ფასებს, ფასების ფიქსაციას. შპს ავერსი ფარმაზე დაკისრებული ჯარიმა შეადგენს 14,402 ათასი ლარი. კომპანია კატეგორიულად არ ეთანხმება კონკურენციის ეროვნული სააგენტოს დასკვნას, რადგან კომპანიას არასდროს არავისთან არ ჰქონია რაიმე სახის გარიგება, მით უმეტეს ფასებზე. კომპანიამ სრულად წარადგინა მტკიცებულებები, რომელიც გამორიცხავდა ნებისმიერი სახის შეთანხმებულ ქმედებას. კონკურენციის სააგენტომ არ შეაფასა და მხედველობაში არ მიიღო წარდგენილი მტკიცებულებები. კომპანია გამოიყენებს ყველა იურიდიულ ბერკეტს, მათ შორის სასამართლოს, ჯარიმის გასაჩივრებისთვის. ხელმძღვანელობამ გაითვალისწინა იურისტების და შესაბამისი სფეროს სპეციალისტების მოსაზრება და მიაჩნია რომ უფრო მოსალოდნელია დავის დასრულება კომპანიის სასარგებლოდ ვიდრე პირიქით. წარსული პრაქტიკის ნაკლებობის გამო დავის შედეგების საიმედოდ შეფასება არ არის შესაძლებელი,“ - ნათქვამია დოკუმენტში.ცნობისთვის: 2023 წლის ბოლოს ცნობილი გახდა, რომ კონკურენციის სააგენტომ, ფარმაცევტულ სექტორში, 4 კომპანია კონკურენციის საწინააღმდეგო ქმედების გამო დააჯარიმა. უწყების ცნობით, 9-თვიანი მოკვლევის შედეგად დაადგინა, რომ 2021-2023 წლებში კომპანიები - „ავერსი“, „გეფა“, „პსპ“ და „მერმისი“ სახელმწიფო დაფინანსების ფარგლებში, ონკოლოგიურ მედიკამენტებზე ფასებს შეთანხმებულად ადგენდნენ და მათ ფიქსაციას ახდენდნენ. კომპანიებს ჯარიმის გადახდა არ დაუწყიათ, რადგან სააგენტოს გადაწყვეტილება სასამართლოში აქვთ გასაჩივრებული. სასამართლოში საქმის განხილვა ჯერ არ დაწყებულა.
Pfizer-ის აქციები მკვეთრად გაიზარდა, რამაც სხვა ფარმაცევტული კომპანიების აქციების ზრდაც გამოიწვია. ეს კომპანიებია AstraZeneca, GSK და Novartis-ი. ეს მას შემდეგ მოხდა, რაც Dow Jones-ის ინდექსში შემავალმა კომპანიამ ტრამპის ადმინისტრაციასთან მიაღწია შეთანხმებას 100%-იანი ფარმაცევტული ტარიფის თავიდან აცილების შესახებ. გარიგების თანახმად, Pfizer-ი თავისი პრეპარატების მნიშვნელოვან ნაწილს პირველადი სამედიცინო-სანიტარული დახმარების მიზნებისთვის გაყიდის, ზოგიერთი პრეპარატის რეალიზაცია კი 50-დან 58%-მდე ფასდაკლებით მოხდება ახალი სახელისუფლებო საიტის TrumpRx-ის საშუალებით, რომლის მიზანიც წამლების პირდაპირი წესით გაყიდვაა. ასევე, Pfizer-ი უფრო იაფფასიან პრეპარატებს სახელმწიფო Medicaid-ის სამედიცინო პროგრამებს მიყიდის. ტარიფის ამოქმედება ოთხშაბათს იყო მოსალოდნელი, თუმცა, სხვადასხვა ცნობით, ტრამპის ადმინისტრაციამ მისი ამოქმედება გადადო, რათა ფარმაცევტულ კომპანიებს მეტი დრო ჰდონდეთ Pfizer-ის მსგავსი გარიგებების დასადებად. Pfizer-ი ტარიფს სამი წლის განმავლობაში თავს არიდებს იმ პირობით, რომ კომპანია აშშ-ის ტერიტორიაზე საწარმო ობიექტებში ინვესტირებას გააგრძელებს.ეს გარიგება კარგი ამბავია იმ ფარმაცევტული კომპანიებისთვის, რომელთაგან ბევრმა უკვე ჩადო ინვესტიცია აშშ-ში საწარმოების მშენებლობაში. ივლისში AstraZeneca-მ პირობა დადო, რომ 50 მილიარდი დოლარის ინვესტიციას განახორციელებდა შტატებში თავისი საქმიანობის გასაფართოებლად. ამ თვის დასაწყისში კი GSK-მ განაცხადა, რომ აშშ-ში თავის საწარმოო სიმძლავრეებს 30 მილიარდი დოლარით გააფართოვებდა. Novartis-ი კი აშშ-ში 23 მილიარდი დოლარის ჩადებას განიხილავს.ტრამპის ადმინისტრაციამ განაცხადა, რომ მომავალში კიდევ უფრო მეტი გარიგება იგეგმება.ექსპერტებს მიაჩნიათ, რომ ფარმაცევტული ინდუსტრია მოკლევადიანი და გრძელვადიანი პრობლემის წინაშე დგას.კერძოდ, ჯენერიკული მედიკამენტები იაფია, მათი მოგება კი - ძალიან მცირე. ამიტომ, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთ ჯენერიკულ მწარმოებელს შეიძლება ჰქონდეს საკმარისი კაპიტალი აშშ-ში წარმოების ასაშენებლად, ამის გაკეთებას აზრი არ აქვს. შესაბამისად, შეერთებულ შტატებში ჯენერიკული მედიკამენტების წარმოება ძალიან ძვირია.ამიტომ, გაფრთხილებები წამლების დეფიციტის შესახებ, თუ ჯენერიკულ მედიკამენტებზე ტარიფები დაწესდებოდა (რაც ჯერჯერობით არ მომხდარა), ძალიან რეალური იყო, თუ ჯენერიკულ მედიკამენტებზე ტარიფები ეტაპობრივად დაწესდებოდა.ექსპერტების განმარტებით, აშშ სხვა ქვეყნებზე წარმოუდგენლად არის დამოკიდებული ჯენერიკული მედიკამენტების მხრივ, კერძოდ კი ჩინეთზე ანტიბიოტიკების კუთხით.გარდა ამისა, ანალიტიკოსების თქმით, არსებობს რისკი, რომ ფარმაცევტულმა ტარიფებმა შესაძლოა ბიოტექნოლოგიური ინოვაციების ნაწილი შეაფერხოს.„რეალური რისკი მცირე ბიოტექნოლოგიური კომპანიებისთვისაა, რომლებსაც შეიძლება მოუწიოთ არჩევანის გაკეთება მეცნიერების დაფინანსებასა და წარმოებაში ინვესტირებას შორის“, - აცხადებენ ექსპერტები.
ხვალიდან, 1-ლი ოქტომბრიდან, სპეციალურ კონტროლს დაქვემდებარებული ფარმაცევტული პროდუქტის, მათ შორის ფსიქოტროპული მედიკამენტების საბითუმო რეალიზაციას მხოლოდ სახელმწიფო განახორციელებს.ცვლილებებთან დაკავშირებით, ჯანდაცვის მინისტრი მიხეილ სარჯველაძე კლინიკებისა და აფთიაქების წარმომადგენლებს შეხვდა და მათ ახალი პროცედურები გააცნო.მინისტრმა აღნიშნა, რომ სამინისტრო მჭიდროდ ითანამშრომლებს სექტორის წარმომადგენლებთან. მისი თქმით, პროცესში განსაკუთრებული მნიშვნელობა ექნება კეთილსინდისიერ და სამართლიან დამოკიდებულებას ყველა მონაწილე მხარის მხრიდან. შეხვედრაზე აღინიშნა, რომ ცვლილება მინიმუმამდე შეამცირებს სპეციალურ კონტროლს დაქვემდებარებული ფარმაცევტული პროდუქტის არამიზნობრივად მოხმარების რისკებს. მინისტრის განმარტებით, სახელმწიფო პროცესს მკაცრად გააკონტროლებს. ჯანდაცვის მინისტრის განცხადებით, ცვლილება დადებითად აისახება მოსახლეობაზეც, რადგან სახელმწიფოს არ აქვს კომერციული ინტერესი. შესაბამისად, ფარმაცევტული პროდუქტის საბითუმო დისტრიბუციის პირობებში, ეს ხელს შეუწყობს მედიკამენტების ფასის სტაბილიზაციას. მინისტრმა ფარმაცევტებს მოუწოდა, აღნიშნული პრინციპი საცალო რეალიზაციის დროსაც გაითვალისწინონ.ცვლილების შესაბამისად, აღნიშნული პროდუქციის შემოტანა და საბითუმო რეალიზაცია სახელმწიფო მართვაში მყოფ იურიდიულ პირს - „ფსიქიკური ჯანმრთელობისა და ნარკომანიის პრევენციის ცენტრს“ მიენიჭა.ახალი წესის მიხედვით, სპეციალურ კონტროლს დაქვემდებარებული მედიკამენტების შესაძენად, სამედიცინო დაწესებულებებსა და აფთიაქებს შეკვეთების გაგზავნა ელფოსტაზე - sales@mhpa.ge შეეძლებათ.შეკვეთის გასაკეთებლად, მათ სპეციალური ფორმა უნდა შეავსონ, რაც ფსიქიკური ჯანმრთელობისა და ნარკომანიის პრევენციის ცენტრის ვებგვერდზე განთავსდება. დამატებითი ინფორმაციისთვის მოქმედებს ცხელი ხაზი: 591 960 680; 591 960 690
1 ოქტომბრიდან კერძო კომპანიებს ფსიქოტროპული მედიკამენტების იმპორტი სრულად ჩამოერთმევათ და ეს მიმართულებაც სახელმწიფოს პრეროგატივა გახდება. აღნიშნული რეგულაციის შესახებ მიმდინარე წლის 25 ივნისს გახდა ცნობილი, როცა პრემიერმა ასევე დააანონსა ჩანაცვლებითი თერაპიის მთლიანად სახელმწიფოს მართვის ქვეშ გადატანა. ეს უკანასკნელი რეგულაცია უკვე ძალაშია და, ჯანდაცვის სამინისტროს შეფასებით, პირველი ეტაპი წარმატებულია. რაც შეეხება ფსიქოტროპულ მედიკამენტებს, მაშინ კობახიძემ განაცხადა, რომ ამ მიმართულების კერძო კომპანიების ხელში ყოფნის გამო, ეს სექტორი ფსიქოტროპული პრეპარატების რეალიზაციის მოხმარების წახალისებითაა დაინტერესებული.„დღეს საქართველოში ფსიქოტროპული მედიკამენტების იმპორტს ახორციელებენ კერძო სუბიექტები. შესაბამისად, ამ სუბიექტებს აქვთ პირდაპირი ინტერესი, ფსიქოტროპული მედიკამენტების მოხმარება ხელოვნურად წაახალისონ. იმისთვის, რომ ამგვარი პრაქტიკა მაქსიმალურად აღიკვეთოს, სრულად აიკრძალება ფსიქოტროპული მედიკამენტების იმპორტი კერძო კომპანიების მიერ. სპეციალურ კონტროლს დაქვემდებარებულ სამკურნალო საშუალებათა იმპორტი და რეალიზაცია მხოლოდ სახელმწიფოს პრეროგატივა იქნება. გარდა ამისა, დაწესდება მკაცრი კონტროლი რეცეპტების გამოწერისა და მედიკამენტების გაცემის პრაქტიკაზე. მუდმივ რეჟიმში, ყურადღებით დავაკვირდებით ფსიქოტროპული მედიკამენტების გამოყენების სტატისტიკას. ამ სტატისტიკის არსებითი შემცირება იქნება უტყუარი ინდიკატორი იმისა, რომ სახელმწიფომ ფსიქოტროპული მედიკამენტების არადანიშნულებისამებრ გამოყენება წარმატებით აღკვეთა“, – განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.
„ვისაც აქვს გამოხატული ალერგიული რეაქცია კვერცხის კომპონენტებზე, გრიპის ვაქცინის მიღება უნდა შეზღუდოს“
ალკოჰოლი სიმსივნეების ერთ-ერთი მთავარ მიზეზად დასახელდა - ამ მიზეზით ევროპა ასიათასობით ადამიანს და მილიარდობით ევროს კარგავს
„მრავალი ათწლეულია, ასეთი მასშტაბის პროექტი არ განხორციელებულა“ - თბილისში მენტალური ჯანმრთელობის კლინიკა იხსნება
ონკოლოგიის ეროვნულ საბჭოზე სერვისებზე ხელმისაწვდომობის გაუმჯობესების საკითხები განიხილეს
მიხეილ სარჯველაძემ ბერლინში, მსოფლიო ჯანმრთელობის სამიტში მიიღო მონაწილეობა
