შეასრულებს თუ არა პირობას დანიელი მწარმოებელი - ქვეყანა ინსულინის მარაგის შევსებას ელოდება

ქართული ფარმაცევტული ბაზარი იმპორტზე მნიშვნელოვნადაა დამოკიდებული. საქართველოში ფარმაცევტული პროდუქციის დაახლოებით 100-მდე იმპორტიორია, თუმცა ჯამური იმპორტის 57% სრულდება შემდეგი სამი კომპანიის მიერ: გეფა (დაახლოებით 16%), პსპ (დაახლოებთ 21%) და ავერსი (დაახლოებით 20%).ამის შესახებ საუბარია  „გეფას“ მმართველობის ანგარიშგებაში, რომელიც 2024 წელს წელს მოიცავს.დოკუმენტში აღნიშნულია, რომ ფარმაცევტული ბაზრის რეფორმები, როგორებიცაა პარალელური იმპორტი და წამლების ავტომატური რეგისტრაცია საერთაშორისო მაკონტროლებელი ორგანოების მიერ (“ამერიკის საკვებისა და წამლის ადმინისტრაცია“ (“FDA”) და ევროპის წამლების სააგენტო (“EMA”)), 0% დღგ წამლებზე, საბაჟო გადასახადების არარსებობა და ფასების თავისუფლება კონკურენტული ბაზრის შექმნის შესაძლებლობას ქმნის.მედიკამენტების იმპორტი მესამე უმსხვილესი სასაქონლო ჯგუფია, რომლის ბრუნვამაც 2024 წელს 623 მილიონი დოლარი შეადგინა (მთლიანი იმპორტის 3.7%), ხოლო მედიკამენტების ექსპორტი იმავე პერიოდში მერვე უმსხვილესი საექსპორტო სასაქონლო ჯგუფს წარმოადგენდა, 129.5 მილიონი აშშ დოლარის ოდენობით (მთლიანი ექსპორტის 1.97%), საიდანაც 104.1 მილიონი დოლარი რეექსპორტი იყო (მთლიანი რეექსპორტის 2.9%).Gepha არის ყველაზე მსხვილი ფარმაცევტული კომპანია საცალო, საბითუმო და პირველადი ჯანდაცვის მიმართულებით საქართველოში, ბაზარზე ოპერირებს ორი ცნობილი სააფთიაქო ქსელით: PHARMADEPOT და GPC.

ფარმაცევტულმა კომპანიებმა Novo Nordisk-მა და Lilly-მ ტრამპთან მიაღწიეს შეთანხმებას წონის კლების მედიკამენტებზე ფასების კლების შესახებ.Reuters-ის ინფორმაციით, აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა, Eli Lilly-მ და Novo Nordisk-მა განაცხადეს შეთანხმების დადების შესახებ, რომლის მიხედვითაც, მთავრობის Medicare და Medicaid პროგრამებისთვის, ასევე ნაღდი ფულით გადამხდელებისთვის, GLP-1 წონის დაკლების პოპულარული პრეპარატების ფასები შემცირდება.ცვლილება, რომელიც, მთავრობის თქმით, ამერიკელებისთვის ფასებს თვეში საშუალოდ 149-350 დოლარამდე დიაპაზონში შეამცირებს, მიზნად ისახავს მკურნალობაზე ხელმისაწვდომობის გაზრდას მილიონობით ადამიანისთვის. ამ ეტაპზე ხარჯები აღნიშნულ მედიკამენტებზე თვეში 500 დოლარიდან იწყება (პირდაპირი გაყიდვები) და 1000 დოლარამდე ადის (საცალო ფასის შემთხვევაში).ამჟამად აშშ-ის პაციენტები რეცეპტით გასაცემ მედიკამენტებში ხშირად თითქმის სამჯერ მეტს იხდიან, ვიდრე სხვა განვითარებულ ქვეყნებში. ამიტომ ტრამპი ზეწოლას ახდენს ფარმაცევტულ კომპანიებზე - კერძოდ, Lilly-სა და Novo-ზე - რათა შეამცირონ ფასები იმ დონემდე, რასაც პაციენტები სხვა ქვეყნებში იხდიან.„ეს გაათანაბრებს მსოფლიოს“, - განუცხადა ოვალური კაბინეტიდან ტრამპმა ჟურნალისტებს.მან ასევე აღნიშნა, რომ ეს ნაბიჯი გააფართოებს 65 წლის და უფროსი ასაკის მილიონობით მოქალაქისთვის Medicare პროგრამაზე წვდომას, ხოლო დაბალი შემოსავლის მქონე პირებისთვის - Medicaid პროგრამაზე, რომლებიც ჯამში ამერიკელების თითქმის ნახევრისთვის ჯანდაცვის დაფინანსებას უზრუნველყოფენ.ამჟამად Medicare-ი არ ფარავს სიმსუქნის სამკურნალო პრეპარატებს. Medicaid-ის დაფარვა კი, რომელსაც თითოეული შტატი მართავს და ფედერალურ მთავრობასთან ერთად აფინანსებს, განსხვავებულია.წონის კლების ახალი მედიკამენტის - აბების დამტკიცების შემთხვევაში, რომელზეც Lilly და Novo მუშაობენ, მათი საწყისი ფასი თვეში 149 დოლარი იქნება სახელმწიფოსთვის, Medicare და Medicaid-ის პროგრამების მონაწილეებისთვის და ასევე იმ მოქალაქეებისთვის, რომლებიც გადახდებს ახალი საიტის TrumpRx-ის საშუალებით ახორციელებენ. აღნიშნული საიტი თეთრმა სახლმა პირდაპირი გაყიდვების მიზნით შექმნა.  აბების დამტკიცების პროცედურა დაჩქარებული წესით მიმდინარეობს და საბოლოო გადაწყვეტილების მიღებას მწარმოებლები მომდევნო წლის პირველ კვარტალში ელოდებიან.ამერიკის სამედიცინო ასოციაციამ წამლებზე ხელმისაწვდომობის გაზრდა ქრონიკული დაავადებებისა და სიმსუქნის წინააღმდეგ ბრძოლაში რევოლუციურ ნაბიჯად შეაფასა და კერძო სადაზღვევო კომპანიებს მოუწოდა, გააფართოონ თავიანთი დაფარვები.Novo-ს Wegovy და Lilly-ს Zepbound წონის დაკლების ერთადერთი მაღალეფექტური GLP-1 პრეპარატებია, რომლებიც ძირითადად აშშ-ში, ყოველკვირეული ინექციების სახით იყიდება.ასევე ცნობილი ხდება, რომ მთავრობა, შეთანხმების ფარგლებში, GLP-1-ების დაფარვას გააფართოვებს, რათა დაფაროს პრედიაბეტის ან გულის პრობლემების მქონე ჭარბწონიანი პაციენტები, რომლებიც Medicare-ის პაციენტების 10%-ს შეადგენენ.ადმინისტრაციის წარმომადგენლებმა განაცხადეს, რომ კომპანიები შეთანხმების ფარგლებში ტარიფებისგან გათავისუფლდებიან. Lilly-მ და Novo-მ კი დააზუსტეს, რომ ეს შეღავათი სამწლიანი იქნება. ტრამპის თქმით, Novo Nordisk-მა აიღო ვალდებულება, შეერთებულ შტატებში დამატებით 10 მილიარდი დოლარის ინვესტიცია ჩადოს.

კონკრეტული წარმოების ინსულინის მოწოდების პრობლემები მწარმოებელი კომპანიის მიერ შეთანხმების პირობების დარღვევის შედეგია. ეს განმარტება  ჯანდაცვის მინისტრმა  იმ ინფორმაციების საპასუხოდ გააკეთა, რომელთა თანახმად, ქვეყანაში დანიური კომპანია „ნოვო ნორდისკის“ წარმოებული ინსულინის „ნოვორაპიდის“ დეფიციტია.რამდენიმე დღეა, პრობლემის შესახებ დიაბეტით დაავადებული ბავშვების მშობლების ნაწილი საუბრობს და სოციალურ ქსელებში წერს, რომ მათი შვილებისთვის დანიშნული ინსულინის გაცემაზე ჯანდაცვის სამინისტრომ უარი თქვა.მინისტრი კი აღნიშნავს, რომ პრობლემა ქართული მხარის ბრალეულობით არ შექმნილა და ქვეყანას აქვს ალტერნატიული მედიკამენტი, რომლითაც პაციენტები შეძლებენ „ნოვორაპიდის“ ჩანაცვლებას. მისივე თქმით, მშობლები ამის შესახებ გაფრთხილებულები არიან.„უპირველესად აღვნიშნავ, რომ დიაბეტის მქონე ყველა ადამიანი საქართველოში, მათ შორის და უპირველესად ბავშვები - სრულად არიან უზრუნველყოფილნი ფრანგული კომპანიის „სანოფი ავენტისის“ ინსულინით. ამ თვალსაზრისით რაიმე პრობლემა არ არსებობს და ეს არის საშუალება, რომელსაც მოიხმარს ევროპის არაერთი განვითარებული სახელმწიფო. ხაზგასმით აღვნიშნავ, რომ რაიმე შეფერხება ამ საშუალებით პაციენტების უზრუნველყოფაში არც შექმნილა, არც დღეს არსებობს და არც შეიქმნება ახლო მომავალში...არსებობს საკმაოდ პოპულარული მეორე ინსულინი, რომელსაც აწარმოებს დანიური კომპანია „ნოვო ნორდისკი“. წელს 14 აპრილის ხელშეკრულება გვაკავშირებს ამ კომპანიასთან. სამწუხაროდ კომპანიამ პირველ ჯერზე ყოველგვარი ახსნის გარეშე დაარღვია ხელშეკრულება და მოგვაწოდა დაგეგმილთან შედარებით ბევრად ნაკლები პრეპარატი და ისიც - დაგვიანებით. დღემდე ეს ვალდებულება მათი მხრიდან შეუსრულებელია. იქიდან მოყოლებული, არსებობს შესრულების პრობლემა.განვიხილავდით მათ მიერ შემოთავაზებულ ყველა შესაძლო ვერსიას, თუმცა დღემდე, დასაწყისიდან მოყოლებული, ეს კომპანია უხეშად არღვევს ნაკისრ ვალდებულებებს. სამწუხაროა, მაგრამ მიწევს ამის აღნიშვნა. ჩავთვალეთ, რომ ეს შეიძლება ყოფილიყო მენეჯმენტის შედარებით დაბალი რგოლების მიზეზით გამოწვეული, რომლებიც „ოზემპიკის“ რეალიზაციით უფრო მეტად არიან დაკავებულები, რის გამოც გვქონდა კომუნიკაცია კომპანიის მაღალ ხელმძღვანბელობასთან. პირადად გავემგზავრე და შევხვდი მათ ოქტომბერში. ისინი ჯერ ოქტომბერში დაგვპირდნენ, რომ ნოემბრის დასაწყისში მოხდებოდა მარაგის შევსება და მათი მხრიდან ვალდებულებების შესრულება. ახლაც, დღესაც იწერებიან და ამბობენ, რომ უახლოეს დღეებში მოხდება დარჩენილი რაოდენობის მოწოდება. მიუხედავად ამისა, დღემდე მათი მხრიდან ვალდებულება არ არის შესრულებული. ჩვენ ვითვალისწინებთ მათი პროდუქციის მიმართ ტიპი ერთი დიაბეტის მქონე პირთა მშობლების კეთილგანწყობას და ვცდილობთ, არ მივიღოთ ხისტი გადაწყვეტილება, ვიმეორებ: მხოლოდ უშუალოდ პაციენტებისა და მათი მშობლების ინტერესების გათვალისწინებით.  რაც შეეხება ცალკეული ადამიანების მცდელობებს, რომ გამიზნულად დამახინჯებული ინფორმაციის გავრცელებით ხელოვნურად შექმნან აჟიოტაჟი ამ საკითხის ირგვლივ, რომ შემდეგ ვინმემ ეს აჟიოტაჟი პოლიტიკური სპეკულაციბის საბაბად გამოიყენოს, კიდევ ერთხელ ვაცხადებ: დღეს საქართველოში არცერთი ბავშვი არ არის დარჩენილი ინსულინის გარეშე, როგორც ამის წარმოჩენას ცდილობენ ზოგიერთები. ამის რისკიც კი გამორიცხულია,. მიუხედავად იმისა, რომ ამის შესახებ ცალსახად ინფორმირებულები არიან მშობლები, მათ შორის იმის შესახებ, რომ „სანოფის“ მედიკამენტზე ხელმისაწვდომობას არავითარი რისკი არ ემუქრება, რომ მედიკამენტის ჩანაცვლებასთან დაკავშირებით ყველა ექიმი მზად არის ჩაერთოს მართვაში და ამაში სამინისტროა ჩართული, იციან, რომ საუბარია ძალიან მაღალი ხარისხის მედიკამენტზე, გადავწყვიტეთ, რომ მათ უფლება აქვთ, ამ  ცვლილების მოსალოდნელობის შესახებ ცოდნოდათ წინასწარ. ამის მიუხედავად, ზოგიერთი მათგანი ამბობს, რომ სახელმწიფომ შეწყვიტა ინსულინის მოწოდება. ესაა ტყუილის შეგნებულად გავრცელება,“ -  განაცხადა მიხეილ სარჯველაძემ.მისი თქმით, თუ რომელიმე პაციენტს დასჭირდება კონსულტაცია მედიკამენტის ცვლილებასთან დაკავშირებით, ამისთვისაც სახელმწიფო მომზადებულია და პრობლემა არავის არ შეექმნება.„ნოვო ნორდიკსის“ შესახებ საუბრისას, მინისტრმა აღნიშნა, რომ შესაძლოა, გართულდეს ურთიერთობა ისეთ კომპანიასთან მასთან, ვინც ნომერ პირველ ინტერესად ქართველ პაციენტს არ განიხილავს. მისივე თქმით, ქართული მხარე ეცდება, ნებისმიერი გაურკვევლობა გადაწყდეს ისე, რომ ქართველი პაციენტებისთვის მედიკამენტების მიწოდება გაგრძელდეს.